Miesiąc: listopad 2020

KIEROWANIE LEKARZY W TRAKCIE SPECJALIZACJI DO JEDNOSTEK W KTÓRYCH WYSTĘPUJE DUŻE ZAPOTRZEBOWANIE NA UDZIELANIE ŚWIADCZEŃ ZDROWOTNYCH ❗️❗️❗️

Dziś znowu będzie mocno prawnie, ale zainspirowane (choć może nie jest to właściwe słowo, bo inspiracja wywołuje raczej pozytywne skojarzenia), ostatnimi zmianami w Rozporządzeniu w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów, postanowiłyśmy się przyjrzeć wybranym przepisom Konstytucji.
 
Ostatnimi czasy, często zgłaszacie, że zmieniane przepisy, które bezpośrednio Was dotyczą są sprzeczne z Konstytucją.
 
Konstytucjonalistkami nie jesteśmy😊, więc po części w dzisiejszym poście posłużymy się wiedzą zaczerpniętą właśnie od konstytucjonalistów.
 
Najpierw jednak przypomnijmy, o jakie zmiany w ww. Rozporządzeniu chodzi:
w § 7 po ust. 1 dodano ust. 1a i 1b w brzmieniu:
📍„1a. W okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii wojewoda może skierować lekarza do odbywania szkolenia specjalizacyjnego w jednostce akredytowanej, w której występuje szczególnie duże zapotrzebowanie na udzielanie świadczeń zdrowotnych przez lekarzy, z pominięciem kryteriów kierowania do odbywania szkolenia specjalizacyjnego określonych w ust. 1.
📍1b. W przypadku, o którym mowa w ust. 1a, wojewoda bierze pod uwagę miejsce zamieszkania kierowanego lekarza.”;
📍I co istotne Rozporządzenie zmieniające jest datowane na 30 października br. a dodane przepisy weszły w życie już 1 listopada br.
 
📌Władza wprowadzając powyższe zmiany do rozporządzenia oczekuje od Was, że porzucicie swoje życie prywatne, swoją rodzinę, przyjaciół, swój dom, swoje plany zawodowe i wylądujecie „gdzieś”. To nic, że poświęciliście lata nauki, czas, spotkania z przyjaciółmi żeby dostać się do konkretnej jednostki szkolącej. To jest nieważne. W końcu to tylko kilkanaście lat Waszego życia.
 
Ale wracając do Konstytucji i do wielkich prawników, którzy pięknie piszą o gwarancjach z niej płynących…
 
📍W naszej ocenie należy przytoczyć art. 8 Konstytucji, który stanowi, że:
1. Konstytucja jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Przepisy Konstytucji stosuje się bezpośrednio, chyba że Konstytucja stanowi inaczej.
 
Użyte w art. 8 ust. 1 Konstytucji RP sformułowanie, w myśl którego Konstytucja RP jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej, oznacza, że WSZYSTKIE AKTY PRAWNE POWINNY BYĆ ZGODNE Z KONSTYTUCJĄ RP.
Dotyczy to aktów stanowienia i stosowania prawa.
Nakaz zgodności obejmuje też faktyczne działania organów władzy publicznej podejmowane na podstawie i w granicach prawa.
W odniesieniu do organów stanowiących prawo zasada nadrzędności Konstytucji RP oznacza ZAKAZ STANOWIENIA NORM PRAWNYCH NIEZGODNYCH Z KONSTYTUCJĄ RP ORAZ NAKAZ KONKRETYZACJI PRZEPISÓW KONSTYTUCJI RP.[M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, Warszawa 2016]
 
W praktyce orzeczniczej sądów spór o to, czy sądy mogą bezpośrednio stosować Konstytucję, czy nie, przechylił się na korzyść poglądów dopuszczających tę możliwość.
 
📌W przypadku aktów prawnych takich jak rozporządzenia to sąd powszechny, a nie tylko trybunał konstytucyjny, może zadecydować czy w konkretnym spornym stanie faktycznym można stosować dany przepis z rozporządzenia czy też nie, gdyż jest on niezgodny z konstytucją.
Wiedzcie, że KONSTYTUCJA RP GWARANTUJĄC WOLNOŚĆ WYBORU I WYKONYWANIA ZAWODU ZAPEWNIA OCHRONĘ ZARÓWNO NA ETAPIE PODEJMOWANIA PRACY, JAK I PÓŹNIEJSZEGO JEJ WYKONYWANIA.
 
📌Zdaniem konstytucjonalistów art. 65 ust. 1 Konstytucji RP nakazuje ustawodawcy zapewnić możliwość wyboru zawodu i miejsca pracy oraz możliwość wykonywania zawodu w sposób wolny od zewnętrznej ingerencji, w możliwie najszerszym zakresie.
CZŁOWIEK POWINIEN MIEĆ SWOBODĘ (WOLNOŚĆ), CO DO WYBORU I KONTYNUOWANIA WYBRANEJ AKTYWNOŚCI ZAWODOWEJ.
Co prawda, jak w przypadku innych wolności konstytucyjnych, wolność wyboru i wykonywania zawodu nie oznacza nieograniczonej swobody. Ustawodawca na podstawie konstytucyjnej delegacji może w sposób wyraźny określić przesłanki wymagane do wykonywania danego zawodu.
 
📌Jak jednak słusznie się przyjmuje, TREŚCIĄ WOLNOŚCI WYKONYWANIA ZAWODU JEST STWORZENIE TAKIEJ SYTUACJI PRAWNEJ, W KTÓREJ KAŻDY MIEĆ BĘDZIE DOSTĘP DO JEGO WYKONYWANIA, UWARUNKOWANY WYŁĄCZNIE TALENTEM I KWALIFIKACJAMI.
Oczywiste jest, że przesłanki ograniczające wolność wyboru i wykonywania zawodu nie mogą być arbitralne, nieostre czy nieuzasadnione. W każdym z takich przypadków ograniczenia byłyby sprzeczne z Konstytucją RP.
Ustawodawca może oczywiście określać przesłanki, których spełnienie będzie warunkowało możliwość podjęcia określonej pracy lub zawodu, jednak nie może to być uznanie arbitralne.
 
📌Zastosowanie znajduje tutaj art. 31 ust. 3 Konstytucji RP. W myśl wskazanego przepisu OGRANICZENIA MOGĄ BYĆ USTANOWIONE TYLKO W USTAWIE I TYLKO WTEDY, GDY SĄ KONIECZNE W DEMOKRATYCZNYM PAŃSTWIE DLA JEGO BEZPIECZEŃSTWA LUB PORZĄDKU PUBLICZNEGO BĄDŹ TEŻ OCHRONY ŚRODOWISKA, ZDROWIA I MORALNOŚCI PUBLICZNEJ ALBO WOLNOŚCI I PRAW INNYCH OSÓB.
 
📌Natomiast w rozporządzeniach i w innych aktach normatywnych podustawowych powinny być zamieszczane jedynie „sprawy o charakterze technicznym lub ulegające częstym zmianom” (J. Sommer, Działalność prawotwórcza, s. 84) czy też sprawy, które „posiadają stosunkowo niewielkie – z punktu widzenia interesów państwa i obywatela – znaczenie”
[M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, Warszawa 2016]
Wprowadzone fundamentalne zmiany dotyczące Waszego szkolenia, Waszego życia, Waszej przyszłości zostały określone w rozporządzeniu. ❗️
Jak przeczytaliście powyżej rozporządzenie powinno określać, co najwyżej kwestie techniczne takiego obowiązku. To rozporządzenie nie dość, że reguluje tak ważne kwestie, to pozbawione jest jakiegokolwiek doprecyzowania narzucanych zmian.❗️
Należy również pamiętać, że art. 2 Konstytucji, który stanowi, iż 📍Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej postuluje m.in. ZASADĘ ZAUFANIA DO PRAWA, DO JEGO STABILNOŚCI.
 
📌Wyraża się ona w takim stanowieniu i stosowaniu prawa, „by nie stawało się ono swoistą pułapką dla obywatela i aby mógł on układać swoje sprawy w zaufaniu, iż nie naraża się na prawne skutki, których nie mógł przewidzieć w momencie podejmowania decyzji i działań oraz w przekonaniu, iż jego działania podejmowane zgodnie z obowiązującym prawem będą także w przyszłości uznawane przez porządek prawny” (wyr. TK z 7.2.2001 r., K 27/00, OTK 2001, Nr 2, poz. 29).
Opierają się one zatem na pewności prawa, czyli takim zespole cech przysługujących prawu, które gwarantuje osobie bezpieczeństwo prawne i umożliwia jej decydować o swoim postępowaniu na podstawie pełnej znajomości przesłanek działania organów państwa, a zarazem znajomości konsekwencji prawnych, jakie postępowanie to może za sobą pociągnąć.
Koniecznym wymogiem realizacji zasady zaufania jest zagwarantowanie bezpieczeństwa prawnego.
BEZPIECZEŃSTWO PRAWNE JEDNOSTKI ZWIĄZANE Z PEWNOŚCIĄ PRAWA UMOŻLIWIA WIĘC PRZEWIDYWALNOŚĆ DZIAŁAŃ ORGANÓW PAŃSTWA, A TAKŻE PROGNOZOWANIE DZIAŁAŃ WŁASNYCH.
 
📌Chodzi przy tym o pewność prawa nie tyle w rozumieniu stabilności przepisów, co w aspekcie pewności tego, że na podstawie obowiązującego prawa obywatel może kształtować swoje stosunki życiowe. W tym kontekście zasada ta wykazuje pewne podobieństwo do znanej z prawa prywatnego i międzynarodowego zasady pacta sunt servanda, nakazującej dotrzymywania zawartych umów.
 
Zasada państwa prawnego, a zwłaszcza wynikające z niej zasady:
📌zaufania obywatela do państwa,
📌pewności prawa oraz
📌ochrony praw nabytych
nakazują, by zmiana prawa dotychczas obowiązującego, która pociąga za sobą niekorzystne skutki dla sytuacji prawnej podmiotów, dokonywana była zasadniczo z zastosowaniem techniki przepisów przejściowych, a co najmniej odpowiedniej vacatio legis❗️
 
Sytuacja prawna osób dotkniętych nową regulacją powinna być poddana takim przepisom przejściowym, by mogły mieć one czas na dokończenie przedsięwzięć podjętych na podstawie wcześniejszej regulacji, w przeświadczeniu, że będzie ona miała charakter stabilny❗️
 
Zasada zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa nakazuje ustawodawcy należyte zabezpieczenie „interesów w toku”, a zwłaszcza należytą realizację uprawnień nabytych na podstawie poprzednich przepisów.
[M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, Warszawa 2016]
Podsumowując po raz kolejny tak istotne zmiany zostały wprowadzone z dnia na dzień. O Waszym życiu zawodowym a także rodzinnym i osobistym stanowią zaledwie dwa przepisy. i to w rozporządzeniu.
Zostaliście postawieni pod ścianą, przed faktem dokonanym, bez możliwości wyboru.
 
Czy po przeczytaniu naszych wywodów uważacie, że przepisy wprowadzono w zgodzie z Konstytucja❓

 

FacebookLinkedInEmailPrint

pacjent nie przestrzega izolacji- czy lekarz może powiadomić organy ścigania

Czy lekarz, który wie o zakażeniu swojego pacjenta Covid-19, może powiadomić np. organy ścigania, gdy ten nie przestrzega izolacji?

Jako, lekarz jesteś zobowiązany do zachowania tajemnicy lekarskiej.

Tajemnica lekarska może zostać wyłączona w sytuacji, gdy:

  • pacjent wyrazi na to zgodę,
  • tak stanowią przepisy innych ustaw oraz,
  • gdy zachowanie tajemnicy może stanowić niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta lub innych osób.

Pomijając zgodę pacjenta, lekarz może zatem naruszyć tajemnicę zawodową w sytuacji, gdy przepis jakiejś ustawy zobowiązywałby go do tego oraz gdy zachowanie tajemnicy może stanowić niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta lub innych osób.

W naszej ocenie (w tym zakresie istnieje spór w doktrynie), zwolnienie z obowiązku z zachowania tajemnicy lekarskiej musi wynikać wprost z danej ustawy, nie może to być ogólne sformułowanie, które odnosiłoby się do każdego.

Ustawa musi wskazywać konkretnie, że to właśnie LEKARZ jest zobowiązany do naruszenia tajemnicy lekarskiej.

Tak jest w przypadku, np.:

– Ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych, która wskazuje, że jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że przyczyną zgonu było przestępstwo, lekarz powinien o tym zawiadomić natychmiast prokuratora lub policję.

– Ustawy o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów, która dopuszcza ujawnienie wskazanych w niej informacji odpowiednio dawcy i biorcy o drugiej z tych osób.

– Ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, która stanowi np., że lekarz, który podejrzewa lub rozpoznaje zakażenie, chorobę zakaźną lub zgon z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej, jest obowiązany do zgłoszenia tego faktu właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu.

Ustawa ta nie przewiduje jednak innych obowiązków lekarza, które wiązałyby się z naruszeniem przez niego tajemnicy lekarskiej, w tym powiadomienia organów ścigania o braku przestrzegania izolacji, kwarantanny itp.

Natomiast, nie można wykluczyć, że skorzystasz ze swojego prawa do naruszenia tajemnicy lekarskiej ze względu na uznanie, że pacjent, który jest zakażony i się nie izoluje sprowadza  niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia innych osób.

Pamiętaj, że analizując konkretną sytuację, powinieneś każdorazowo rozstrzygnąć, czy zachodzi niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta czy też innych osób i w związku z tym występuje przesłanka umożliwiająca ujawnienie danych objętych tajemnicą.

W związku z tym, że covid-19 to zjawisko nowe, nie mamy jeszcze orzeczeń w tym zakresie. Niemniej posiłkowo wskazujemy, że w doktrynie, jako przykład podaje się zdarzenie, gdy pacjent jest chory psychicznie i stanowi zagrożenie dla innych osób bądź jest zarażony wirusem HIV – w takiej sytuacji uznaje się, że lekarz powinien zawiadomić małżonka lub partnera seksualnego, jeżeli istnieje uzasadnione podejrzenie, że nie zaprzestanie stosunków seksualnych i będzie stwarzał zagrożenie.

 

FacebookLinkedInEmailPrint

Strona 2 z 2

KONTAKT

Kancelaria Adwokacko-Radcowska
"Podsiadły-Gęsikowska, Powierża" Sp. p.

ul. Filtrowa 61/3
02-056 Warszawa

+48 22 628 64 94
+48 600 322 901

kancelaria@prawniklekarza.pl

REGON: 369204260 NIP: 7010795766

AEKSANDRA POWIERŻA

+48 604 077 322
aleksandra.powierza@prawniklekarza.pl

KAROLINA PODSIADŁY-GĘSIKOWSKA

+48 735 922 156
karolina.podsiadly@prawniklekarza.pl