Kategoria: prawa pacjenta Strona 1 z 7

Czy lekarz przyjmujący prywatnie może wystawić receptę z refundacją na lek?

Bardzo często pacjenci, jak i zdarza się, że lekarze sądzą, iż w sytuacji, gdy pacjent korzysta z usług lekarza na zasadach komercyjnych, wówczas pacjenci nie mogą otrzymać recepty na lek refundowany. Jest to na szczęście mylne przekonanie.

 

Jeśli pacjent jest ubezpieczony (a właściwie jest świadczeniobiorcą w myśl art. 2 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych) to jako lekarz przyjmujący prywatnie może wystawić receptę refundowaną.
 
Otrzymanie recepty z refundacją nie jest zależne od tego czy jako lekarz masz kontrakt z NFZ – nota bene od 2015 r. lekarze nie mają obowiązku podpisywania umów z NFZ. Refundacja leku na receptę czy też na wyroby medyczne jest bowiem uprawnieniem i przywilejem pacjenta ubezpieczonego.
Co do zasady każdy lekarz przyjmujący prywatnie może wystawić receptę refundowaną.
Ustawa o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych wskazuje, że realizację świadczeń, w postaci leków dostępnych w aptece na receptę przysługuje pacjentowi na podstawie recepty wystawionej przez osobę uprawnioną (art. 48)
 
Natomiast osobą uprawnioną do wystawienia recepty jest osoba posiadająca prawo wykonywania zawodu medycznego, która na podstawie przepisów dotyczących wykonywania danego zawodu medycznego, jest uprawniona do wystawiania recept. (art. 2 ust. 14)
Zatem każdy lekarz posiadający prawo wykonywania zawodu może wystawić receptę na refundowany lek.
W tym zakresie ustawodawca nie wskazuje na inne przesłanki pozwalające na wypisanie recepty z refundacją. 
Post o wystawianiu recept pro familiae dla wszystkich członków rodziny znajdziecie [TUTAJ], natomiast o receptach dla osób o statusie uchodźcy pisałyśmy [TUTAJ].
 
Oczywiście są pewnego rodzaju ograniczenia związane z uprawnieniami lekarzy mogącymi wypisywać recepty dla pacjentów o szczególnych uprawnieniach np. seniorów, niemniej nie jest to ograniczenie uzależnione od tego czy recepta będzie wypisana na wizycie prywatnej czy państwowej. Niemniej ten temat poruszymy w innym poście.
 
W kolejnym wpisie związanym z receptami dowiecie się czy nie mając kontraktu z NFZ możecie być poddani kontroli ze strony tego Funduszu.
 
FacebookLinkedInEmailPrint

Zakaz restrykcyjnego ograniczania odwiedzin w szpitalach – rekomendacje RPP

Rzecznik Praw Pacjenta w komunikacie z dnia 18 maja 2022 r. wskazał na zakaz restrykcyjnego ograniczania odwiedzin w szpitalach, podkreślając iż „z uwagi na zmniejszenie zagrożenia epidemicznego oraz zniesienie stanu epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2, utrzymywanie przez szpitale restrykcyjnych ograniczeń w korzystaniu z praw pacjenta może stanowić praktykę naruszającą zbiorowe prawa pacjentów”. 

 
Jak dobrze wiecie – podczas stanu epidemii możliwe było – oczywiście w granicach prawa i rozsądku – ograniczanie pewnych praw pacjenta. Jednym z praw, które były ograniczane to prawo pacjenta do odwiedzin w szpitalu (art. 33 ust. 1 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta – dalej jako „Ustawa”).  Niemniej w związku z odwołaniem stanu epidemii Ministerstwo Zdrowia wraz z Głównym Inspektorem Sanitarnym zdecydowało się na ustanowienie Rekomendacji z dnia 28 kwietnia 2022 r. [ZOBACZ] jednocześnie wskazując na zakaz restrykcyjnego ograniczania odwiedzin w szpitalach.
Zgodnie z nią, rekomenduje się:
  1. umożliwianie odwiedzin jednoczasowo przez 1 osobę, a w szczególnych sytuacjach – 2 osoby;
  2. zgodnie z możliwościami organizacyjnymi podmiotu leczniczego, określenie przedziałów czasowych dla odbywania odwiedzin w ciągu dnia i ograniczenie czasu trwania odwiedzin, w celu zmniejszenia ryzyka gromadzenia się osób w jednym pomieszczeniu oraz umożliwienia regularnego czyszczenia i dezynfekcji powierzchni w tych pomieszczeniach;
  3. umożliwienie osobom odwiedzającym umycie rąk wodą z mydłem lub dezynfekcji rąk niezwłocznie po wejściu przez nie do podmiotu leczniczego;
  4. aby przed wykonaniem czynności pielęgnacyjnych przy odwiedzanym pacjencie osoba odwiedzająca uprzednio (bezpośrednio przed kontaktem) dokładnie umyła lub zdezynfekowała ręce;
  5. aby personel podmiotu leczniczego regularnie wietrzył oraz czyścił i dezynfekował pomieszczenia, w których odbywają się odwiedziny;
  6. aby osoby z objawami infekcji nie odwiedzały pacjentów, w szczególności pacjentów z obniżoną odpornością niezaszczepionych przeciw COVID-19 oraz bez historii przebycia zakażenia wirusem SARS-CoV-2 w ciągu ostatnich 180 dni – z wyjątkiem sytuacji szczególnych, które powinny być określone przez kierownika podmiotu leczniczego (np. w przypadku wizyt pożegnalnych u pacjentów).

Uwaga! Odwiedziny nie mogą zostać ograniczone do wybranych dni w tygodniu oraz konkretnych godzin! Przykładowo nie można ustalić jako jedynego dnia odwiedzin poniedziałku – w godzinach tylko od 12:00 – 14:00.

Co bardzo istotne Rzecznik Praw Pacjenta uznał utrzymywanie przez szpitale restrykcyjnych ograniczeń w korzystaniu z praw pacjenta za naruszenie zbiorowych praw pacjentów!
Jakiś czas temu opublikowałyśmy dla Was zbiorczy post dotyczący różnych stanów faktycznych, które zostały uznane przez Rzecznika Praw Pacjenta za naruszenie zbiorowych praw pacjenta [ZOBACZ]. Podkreślałyśmy tam, iż zgodnie z art. 68 Ustawy – brak dostosowania się do decyzji Rzecznika w kwestii zaprzestania stosowania tego rodzaju praktyk, może skutkować nałożeniem na podmiot kary pieniężnej do 500 000 zł.
Tak też jest w tym przypadku – na podmiot, który będzie praktykował ograniczenia odwiedzin pacjentów przebywających w szpitalu może zostać nałożona w drodze decyzji administracyjnej kara do 500 000 zł.
 
FacebookLinkedInEmailPrint

CZY PRZY UDZIELANIU ŚWIADCZEŃ ZDROWOTNYCH UKRAIŃCOM POWINIEN OBECNY BYĆ TŁUMACZ❓

W temacie udzielania Ukraińcom świadczeń zdrowotnych w obecności tłumacza jest wiele głosów i podzielonych zdań:

 – „Ja słyszałam, że musi być tłumacz przysięgły.”

– „Ja, uważam, że jesteśmy w Polsce a językiem urzędowym w naszym kraju jest język polski.”

– „Nie jestem w stanie udzielić pomocy medycznej Ukraińcowi, bo nie rozumiem, co pacjent do mnie mówi.”

Jak wiecie, zgodnie z prawem polskim osoby, które uciekły przed wojną w Ukrainie, co do zasady mogą korzystać ze świadczeń zdrowotnych na tych samych zasadach, co obywatel polski.  TUTAJ możecie zapoznać się wpisem na ten temat.

Zacznijmy od tego, że tak jak w przypadku każdego pacjenta, należy przestrzegać jego praw wynikających z Ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.

Jeśli prześledzicie przepisy ww. aktu nie dostrzeżecie żadnego, który mówi o tym, w jakim języku należy porozumiewać się z pacjentem. Nie ma też takiego przepisu, który narzucałby dany język do komunikacji.

Analiza choćby tylko kilku wybranych przepisów wskazuje na to, iż nie jest możliwe udzielenie świadczenia zdrowotnego bez wzajemnego zrozumienia się lekarza z pacjentem.

Otóż:

✅ Pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej (art. 6 ust. 1)

✅ Pacjent ma prawo do wyrażenia zgody na udzielenie określonych świadczeń zdrowotnych lub odmowy takiej zgody, po uzyskaniu informacji w zakresie określonym w art. 9.(art 16)

✅ Pacjent ma prawo do informacji o swoim stanie zdrowia (art. 9) – jako lekarz zobowiązany jesteś do przekazania zrozumiałej dla konkretnego pacjenta, informacji o postawionej diagnozie, proponowanych metodach leczenia, wynikach leczenia oraz rokowaniu.

✅ Lekarz ma również obowiązek wykonywać zawód, zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, dostępnymi mu metodami i środkami zapobiegania, rozpoznawania i leczenia chorób, zgodnie z zasadami etyki zawodowej oraz z należytą starannością (art. 4 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty).

Zestawienie choćby tych kilku przepisów wskazuje, iż nie jest możliwe sprostanie im, jeśli pacjent i lekarz nie będą się rozumieli.

Pomimo największych chęci udzielenia świadczenia zdrowotnego może ono – w sytuacji bariery językowej – przynieść więcej szkody niż pożytku❗️

Prosty przykład: lekarz uważa, że potrzebne jest wdrożenie antybiotyku – niemniej bez podstawowego wywiadu nie będzie wiedział, czy pacjent jest uczulony na jakiś składnik leku, który chciałby mu przepisać.

Czy można uznać zatem, że w każdym podmiocie wykonującym działalność leczniczą obowiązkowo powinien znaleźć się lekarz znający język ukraiński lub tłumacz❓

Przepisy nie precyzują kwestii postępowania lekarza w przypadku braku możliwości porozumienia się z pacjentem, który jest obcokrajowcem.

W naszej ocenie tłumacz na pewno powinien znaleźć się (choć nie ma takiego obowiązku), w podmiotach, które udzielają świadczeń zdrowotnych gwarantowanych – czyli w ramach NFZ.

Skoro nowa specustawa zapewnia, że Ukraińcy mają prawo do świadczeń zdrowotnych w Polsce na zasadach przysługujących osobom ubezpieczonym – uznać należy, że publiczne podmioty medyczne winny zadbać o właściwą komunikację z pacjentem – a tym samym zapewnić osoby, które władają językiem ukraińskim.

Wiedzcie, że jeśli będziecie korzystali z pomocy tłumacza, pacjent winien wyrazić na jego obecność zgodę❗️

Odnośnie placówek prywatnych – jeśli zdecydujecie się na udzielanie świadczeń zdrowotnych Ukraińcom wówczas również powinniście zadbać o właściwą komunikacje z pacjentem.

Pamiętajcie, że w placówkach prywatnych macie też prawo nie podjąć leczenia pacjenta.

Wyjątkiem jest sytuacja, gdy zwłoka w udzieleniu pomocy mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia (art. 30 Ustawy o wykonywaniu zawodu lekarza i lekarza dentysty).

Jeśli nie znacie języka ukraińskiego warto rozważyć kwestie podjęcia leczenia takich pacjentów biorąc pod uwagę fakt, że brak wzajemnego zrozumienia się może spowodować, iż  świadczenie zdrowotne nie będzie udzielone z należytą starannością.

Ponadto, w sytuacji podjęcia się leczenia i wystąpienia błędu medycznego powstałego na skutek braku porozumienia się, odpowiedzialność będzie, co do zasady, spoczywała na Was.

Zgodnie z art. 38 ustawy o wykonywaniu zawodu lekarza i lekarza dentysty:

  1. Lekarz może nie podjąć lub odstąpić od leczenia pacjenta, o ile nie zachodzi przypadek, o którym mowa w art. 30, z zastrzeżeniem ust. 3.
  2. W przypadku odstąpienia od leczenia, lekarz ma obowiązek dostatecznie wcześnie uprzedzić o tym pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego bądź opiekuna faktycznego i wskazać realne możliwości uzyskania tego świadczenia u innego lekarza lub w podmiocie leczniczym.
  3. Jeżeli lekarz wykonuje swój zawód na podstawie stosunku pracy lub w ramach służby, może nie podjąć lub odstąpić od leczenia, jeżeli istnieją poważne ku temu powody, po uzyskaniu zgody swojego przełożonego.
  4. W przypadku odstąpienia od leczenia lekarz ma obowiązek uzasadnić i odnotować ten fakt w dokumentacji medycznej.

Doskonale wiemy, że większość z Was chce pomóc nowym pacjentom z Ukrainy.

Rozumiemy i popieramy to w pełni. Niemniej jako „Prawnik Lekarza” informujemy Was o przepisach – oddzielając nasze prywatne zapatrywania.

 

FacebookLinkedInEmailPrint

CZY UCHODŹCA MA PRAWO DO KORZYSTANIA ZE ŚWIADCZEŃ OPIEKI ZDROWOTNEJ FINANSOWANEJ ZE ŚRODKÓW PUBLICZNYCH ?

Dziś post, który powinien rozwiać Wasze wątpliwości, co do możliwości udzielania świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych osobom przybywającym do nas z Ukrainy w związku z trwającą wojną.

Aby odpowiedzieć na pytanie, komu możemy udzielić świadczenia zdrowotnego w ramach refundacji należy zapoznać się z art. 2 Ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, który stanowi, że do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych na zasadach określonych w ustawie mają m.in. prawo:

1) osoby objęte powszechnym – obowiązkowym i dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym, zwane dalej „ubezpieczonymi”,

2) inne niż ubezpieczeni osoby posiadające miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które posiadają obywatelstwo polskie lub uzyskały w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, lub zezwolenie na pobyt czasowy

3)  inne niż wymienione w pkt 1 i 2 osoby, które nie ukończyły 18. roku życia: 

a) posiadające obywatelstwo polskie lub

b) które uzyskały w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy, posiadające miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

4) inne niż wymienione w pkt 1-3 osoby posiadające miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które są w okresie ciąży, porodu lub połogu: 

a)posiadające obywatelstwo polskie lub

b)które uzyskały w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, lub zezwolenie na pobyt czasowy

– zwane dalej „świadczeniobiorcami”.

Jak zweryfikować czy ktoś ma status uchodźcy, lub ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy?

Tutaj odpowiedzi należy szukać w art. 50 ww. Ustawy, który wskazuje:

1. Świadczeniobiorca ubiegający się o udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej jest obowiązany przedstawić:

decyzję wójta (burmistrza, prezydenta) gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania świadczeniobiorcy, potwierdzająca to prawo.

W imieniu ww. decyzja taka może zostać wydana na podstawie upoważnienia przez kierownika ośrodka pomocy społecznej, lub dyrektora centrum usług społecznych.

2. Przedstawienie przez świadczeniobiorcę dokumentów, o których mowa w ust. 1, nie jest wymagane, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące warunki:

1)  świadczeniobiorca potwierdzi swoją tożsamość przez okazanie dowodu osobistego, paszportu, prawa jazdy, legitymacji szkolnej

2)  osoba udzielająca świadczeń zdrowotnych uzyska potwierdzenie prawa do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie dokumentu elektronicznego sporządzonego, na podstawie numeru PESEL, przez Fundusz dla świadczeniodawcy lub niebędącej świadczeniodawcą osoby uprawnionej.

W przypadku niepotwierdzenia prawa do świadczeń opieki zdrowotnej w sposób powyżej określony świadczeniobiorca po okazaniu dokumentu potwierdzającego tożsamość może przedstawić inny dokument potwierdzający prawo do świadczeń opieki zdrowotnej, a jeżeli takiego dokumentu nie posiada, złożyć pisemne oświadczenie o przysługującym mu prawie do świadczeń opieki zdrowotnej.

O tym jak takie oświadczenie powinno wyglądać wskazuje wprost Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 marca 2021 r  w sprawie wzorów oświadczeń o przysługującym świadczeniobiorcy prawie do świadczeń opieki zdrowotnej. (Dz.U. z 2021 r. poz. 475).

Natomiast, aby przyspieszyć cały proceder zgodnie z komunikatem internetowym zamieszczonym przez NFZ w dniu 26.02.2022 r. na swojej stronie:

„Rząd przygotowuje specjalne rozwiązania prawne, które umożliwią rozliczenie świadczeń medycznych, udzielonych obywatelom Ukrainy przybywającym do RP w związku z agresją militarną Rosji na teren Ukrainy.”

NFZ wyjaśnia, iż chodzi o obywateli Ukrainy, którzy posiadają zaświadczenie wystawione przez Straż Graniczną RP lub odcisk stempla Straży Granicznej RP w dokumencie podróży, potwierdzające legalny pobyt na terytorium RP, po przekroczeniu granicy od 24 lutego 2022 r., w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy.

Przepisy obejmą placówki medyczne, które mają podpisany kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia.

Zmiany w prawie będą obowiązywały z mocą wsteczną od 24 lutego 2022 roku.

Zasady udzielania świadczeń medycznych dla obywateli Ukrainy oraz ich rozliczania będą identyczne, jak w przypadku polskich pacjentów. Obywatele Ukrainy będą posiadać dodatkowy tytuł uprawniający do świadczeń zdrowotnych w Polsce.

Za świadczenia zapłaci Narodowy Fundusz Zdrowia ze środków z budżetu państwa. Podstawą rozliczeń będą stawki zapisane w umowach z NFZ.

NFZ podkreśla, że trwa przygotowanie specjalnych rozwiązań prawnych.

Niemniej, gdy do świadczeniodawcy, trafi pacjent z Ukrainy, już teraz:

  • nie powinni odmawiać mu pomocy
  • nie powinni odsyłać pacjenta do innego świadczeniodawcy 
  • nie powinni domagać się od niego zapłaty za udzielone świadczenia i nie powinni wystawiać za nie faktur
  • powinni ewidencjonować odrębnie każdy przypadek udzielenia pomocy obywatelowi Ukrainy na podstawie danych z paszportu i/lub z innego dokumentu podróży albo z zaświadczenia wydanego przez Straż Graniczną RP.

WAŻNE!

Sprawozdawanie i rozliczanie z OW NFZ świadczeń zdrowotnych udzielonych obywatelom Ukrainy w ramach umów z NFZ, będzie możliwe niezwłocznie po uchwaleniu specjalnej ustawy i określeniu szczegółowych rozwiązań rozliczeniowych.

O wszystkich zmianach w prawie będziemy Was na bieżąco informować. Powyższy wpis jest aktualny na 28 lutego 2022 r.

FacebookLinkedInEmailPrint

Strona 1 z 7

KONTAKT

Kancelaria Adwokacko-Radcowska
"Podsiadły-Gęsikowska, Powierża" Sp. p.

ul. Filtrowa 61/3
02-056 Warszawa

+48 22 628 64 94
+48 600 322 901

kancelaria@prawniklekarza.pl

REGON: 369204260 NIP: 7010795766

AEKSANDRA POWIERŻA

+48 604 077 322
aleksandra.powierza@prawniklekarza.pl

KAROLINA PODSIADŁY-GĘSIKOWSKA

+48 735 922 156
karolina.podsiadly@prawniklekarza.pl