Pogoda za oknem zachęca do wypoczynku, ale czy kiedykolwiek zastanawialiście się, czy lekarz przestaje być lekarzem na wakacjach? Czy podczas urlopu nadal lekarz zobowiązany jest do udzielania pomocy medycznej?

Prawo a obowiązki lekarza na urlopie

Zgodnie z art. 30 Ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty:

„Lekarz ma obowiązek udzielać pomocy lekarskiej w każdym przypadku, gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia.”

Co to oznacza w praktyce?

Nie jest istotne to czy lekarz znajduje się w pracy czy też w trakcie urlopu. Ustawodawca ze względu na szczególny charakter zawodu lekarza przewidział obowiązek ratowania życia ludzkiego, ze szczególnym uwzględnieniem kompetencji, jakie posiada wykształcony medyk.

Praca lekarza nie ogranicza się jedynie do ustalonych godzin pracy. Wynika to z etosu zawodu lekarza, który według art. 2 Kodeksu Etyki Lekarskiej ( jeszcze obecnie obowiązującego) stanowi, że:

„Powołaniem lekarza jest ochrona życia i zdrowia ludzkiego, zapobieganie chorobom, leczenie chorych oraz niesienie ulgi w cierpieniu.”

Dodatkowo, ta sama zasada nakazuje lekarzom kierować się zawołaniem „salus aegroti suprema lex esto” (dobro chorego jest najwyższym prawem).

Kiedy interwencja jest wymagana?

Rodzaj zdarzenia ma tutaj znaczenie. Interwencja „lekarza na wakacjach” jest prawnie wymagana, jednak w ograniczonym zakresie. Drobne urazy, jak skaleczenie palca czy katar, nie kwalifikują się do natychmiastowej pomocy, gdyż nie grożą utratą życia ani ciężkim uszkodzeniem zdrowia.

W przypadku, kiedy jesteśmy na wycieczce zorganizowanej i hotel lub biuro podróży zapewnia dostęp do lekarza, który może udzielić świadczeń, a sytuacja nie wymaga natychmiastowego działania medycznego, lekarz nie ma obowiązku działania. Istotny jest aspekt natychmiastowości oraz nieuniknięcia skutku zdrowotnego, który może powstać jeśli choremu nie udzieli się natychmiastowej pomocy.

Wezwanie karetki nie zwalnia jednak lekarza z obowiązku udzielenia pomocy, jeśli istnieje zagrożenie życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Lekarz, mimo braku specjalistycznego sprzętu na plaży, nie może pozostawić osoby, która straciła przytomność bez pomocy. Zaniechanie działań może być karalne.

Konsekwencje nieudzielenia pomocy z perspektywy karnej

Art. 162 Kodeksu karnego przewiduje karę pozbawienia wolności do 3 lat za nieudzielenie pomocy. Wyjątek stanowią sytuacje, gdy ratowanie życia naraża ratującego na utratę własnego życia. Inne sankcje to upomnienie, nagana, kara pieniężna, zakaz pełnienia kierowniczych funkcji, postawienie przed sądem lekarskim oraz ograniczenie lub pozbawienie prawa wykonywania zawodu.

Kiedy lekarz będzie zwolniony z obowiązku niesienia pomocy

Jeżeli lekarz, będąc na wakacjach, spożył alkohol i nie jest w stanie udzielić pomocy, prawo zwalnia go z tego obowiązku. Odpowiedzialnym zachowaniem będzie powstrzymanie się od realizacji obowiązku ze względu na stan po spożyciu alkoholu, który może zaburzać obiektywne myślenie i działanie pod presją. Natomiast, jeśli lekarz wypił niedużą dawkę alkoholu, przepisy nie są jednoznaczne. W takim przypadku lekarz powinien kierować się zasadą ratowania życia lub zdrowia, jeśli jest to możliwe.

Czyli, jeśli indywidualnie rozezna, że może udzielić pomocy bez narażania życia chorego i jest w stanie, który nie uniemożliwia podejmowania obiektywnych decyzji, może zdecydować, że wyższą wartością będzie ratowanie życia.

Pamiętajmy, że lekarz, nawet na wakacjach, ma obowiązek ratować życie w sytuacjach zagrożenia. Jednak prawo uwzględnia również okoliczności, które mogą uniemożliwić podjęcie działań ratunkowych.

 

FacebookLinkedInEmailPrint