W ostatnim naszym wpisie opisałyśmy ciekawe orzeczenia sądów cywilnych dotyczące prawa medycznego z roku 2023. Dziś chciałyśmy Wam przedstawić warte poznania orzecznictwo karne z ubiegłego roku. Może Was ono szczególnie zainteresować ponieważ odnoszą się do orzeczeń wydawanych przez sądy lekarskie.

• Konsekwencje nieobecności na rozprawie spowodowanej późnym odbiorem awizowanej przesyłki

Lek. M. K. został obwiniony o to, że w okresie od 2 czerwca do 8 lipca 2016 r. w Klinice w W. jako lekarz prowadzący pacjenta K. K. nie dołożył należytej staranności w procesie diagnostyczno – leczniczym pacjenta w ten sposób, że pomimo ponownie zebranych i otrzymanych wyników posiewu i antybiogramu z dnia 24 czerwca 2016 r., w których stwierdzono patogen alarmowy Klebsiella Pneumoniae, nie wdrożył w dniach 24 – 30 czerwca 2016 r. celowanej antybiotykoterapii, co skutkowało opóźnieniem o siedem dni właściwego leczenia, nasileniem powikłań w postaci ropnia wątroby, czym naraził pacjenta na bezpośrednie pogorszenie stanu zdrowia, tj. popełnienie przewinienia zawodowego. Okręgowy Sąd Lekarski w Warszawie, uznał lek. M. K. za winnego popełnienia zarzucanego czynu i za to wymierzył mu karę nagany. Zarówno obrońca obwinionego jak i pełnomocnik pokrzywdzonej wnieśli odwołania do Naczelnego Sądu Lekarskiego. Po przeprowadzonym postępowaniu Naczelny Sąd Lekarski, zmienił zaskarżone orzeczenie Sądu I instancji w zakresie kary i wymierzył obwinionemu lekarzowi karę pieniężną w wysokości 10.755,42 na rzecz Fundacji w W. „P.”  Obrońca obwinionego wniósł kasację od orzeczenia Sądu odwoławczego, zaskarżając je w całości. Obrońca zrzucił rażące naruszenie przepisów postępowania, polegające na tym, że Naczelny Sąd Lekarski przeprowadził rozprawę odwoławczą, w tym przewód sądowy w sądzie odwoławczym, w dniu 28 kwietnia 2021 r. pod nieobecność obrońcy obwinionego, który o terminie tej rozprawy nie został prawidłowo powiadomiony, a także dodatkowo Naczelny Sąd Lekarski w dniu przeprowadzenia rozprawy nie posiadał dowodu, że obrońca obwinionego został o terminie rozprawy odwoławczej wyznaczonej na 28 kwietnia 2021 r. zawiadomiony prawidłowo i pomimo takiej sytuacji procesowej nie odroczył rozprawy, a nadto obrońcy obwinionego nie doręczono przed terminem rozprawy odwoławczej odpisu odwołania złożonego przez pełnomocnika pokrzywdzonego, co w konsekwencji zaistnienia wyżej wskazanych uchybień stanowiło rażące naruszenie prawa obwinionego do obrony, w tym prawa do skorzystania z pomocy obrońcy ustanowionego w toczącym się postępowaniu, a także uniemożliwiało obwinionemu realizację przysługujących mu uprawnień strony. Sąd Najwyższy ustalił, iż obrońca obwinionego lekarza o terminie rozprawy odwoławczej nie został należycie zawiadomiony, gdyż adresowaną do niego przesyłkę zawierającą to powiadomienie odebrał osobiście w dniu 28 kwietnia 2021 r. o godz. 17.38, a więc już po rozpoczętej w tym dniu o godz. 12.50 rozprawie. W tym stanie rzeczy Sąd Najwyższy stwierdził, iż „…Nie można czynić obrońcy zarzutu z tego, iż wcześniej nie odebrał przesyłki, skoro tak postępując korzystał ze swoich uprawnień i obowiązującego w tym zakresie prawa (art. 133 § 2 KPK) nie naruszył. Za prawidłowe nie może być uznane takie wyznaczenie daty rozprawy, że z góry było wątpliwe, czy upłyną terminy ustawowe doręczenia stronom zawiadomień…” Na podstawie tak ustalonego stanu prawnego, Sąd Najwyższy uchylił zaskarżone orzeczenie, a także  i poprzedzające je orzeczenie Okręgowego Sądu Lekarskiego w Warszawie i postępowanie w sprawie umorzył.

Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 10 stycznia 2023 r. (sygn. akt I KK 63/22)

• Prawo do obrony

 Okręgowy Sąd Lekarski w orzeczeniem z dnia 26 maja 2021 r. uznał obwinioną lek. A. B. za winną przewinień zawodowych. Pierwsze z nich polegało  na tym, że lekarka  w dniu 21.06.2018 r. w Prywatnym Gabinecie Lekarskim  w K. wystawiła nieprawidłowe zaświadczenie lekarskie o badaniu kwalifikacyjnym do szczepień i za to, wymierzył obwinionej karę nagany. Jednocześnie dr A.B. została uznana za winną przewinienia polegającego na ty, że   do dnia 21.06.2018 r. nie zgłosiła faktu wystąpienia opisanego w zaświadczeniu odczynu poszczepiennego do właściwego Państwowego Inspektoratu Sanitarnego. Za to przewinienie obwiniona otrzymała karę upomnienia.  Po rozpoznaniu odwołania wniesionego przez obrońcę obwinionej Naczelny Sąd Lekarski orzeczeniem z dnia 8 grudnia 2021 r. utrzymał w mocy zaskarżone orzeczenie Sądu I instancji. Kasację od orzeczenia Sądu odwoławczego wniósł obrońca obwinionej, zaskarżając je w całości. Rozpatrujący kasacje Sąd Najwyższy  ustalił, iż na rozprawę odwoławczą przed Naczelnym Sądem Lekarskim stawił się obrońca obwinionej adw. A. T.. Przewodniczący składu orzekającego zwrócił się do niego o założenie maseczki ochronnej. Obrońca podniósł, że posiada zaświadczenie lekarskie wskazujące na występujące u niego przeciwskazania zdrowotne do noszenia maski. Przewodniczący wskazał, że przedmiotowe zaświadczenie wpłynęło do Sądu, oraz kilkukrotnie ponowił prośbę o założenie przez obrońcę maseczki. Ze względu na niezastosowanie się obrońcy do tej prośby, Przewodniczący zdecydował o niedopuszczeniu obrońcy do czynności oraz wezwał Policję w celu wyprowadzenia go z Sali. W ocenie Sądu w dniu rozprawy toczącej się przed Sadem odwoławczym nie było podstaw prawnych do usunięcia obrońcy obwinionej z sali rozpraw. Obrońca miał prawo wziąć udział w rozprawie. Tym samym – w sytuacji, w której sama obwiniona nie stawiła się na rozprawę – pozbawiono jej prawa do obrony w postępowaniu odwoławczym. Rozpoznanie odwołania, w którym zaskarżono orzeczenie sądu I instancji, pod nieobecność obrońcy wynikającą z bezpodstawnego wyprowadzenia obrońcy z sali rozpraw , stanowiło rażącą obrazę art. 6 k.p.k., gwarantującego obwinionej prawo do obrony także w znaczeniu materialnym, w tym prawo do korzystania z pomocy obrońcy we wszystkich stadiach postępowania karnego. Sąd Najwyższy stwierdził, że  „Prawo to jest zachowane tylko wówczas, gdy w czasie rozprawy obrońca obwinionej ma realną i pełną możliwość podejmowania w interesie obwinionej wszystkich możliwych i koniecznych czynności oraz składania oświadczeń”. Wobec powyższego Sąd Najwyższy uchylil zaskarżone orzeczenie i sprawę przekazał Naczelnemu Sądowi Lekarskiemu do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.

Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Odpowiedzialności Zawodowej z dnia 23 maja 2023 r. (sygn. akt  II ZK 5/23)

Oba wyżej przytoczone wyroki wyraźnie wskazują, jak istotne są nie tylko kwestie strice merytoryczne, ale i proceduralne. Dlatego zawsze warto walczyć o swoje prawa do samego końca.