Archiwa: COVID-19 - Kancelaria Prawa Medycznego - Prawnik Lekarza

Tag: COVID-19 Strona 1 z 7

W ubiegły piątek Minister Zdrowia Adam Niedzielski poinformował o zniesieniu stanu epidemii z dniem 16-go maja i jednocześnie zapowiedział wprowadzenie stanu zagrożenia epidemicznego, który potrwa przynajmniej do września.

Co to właściwie oznacza? Jakie są różnice między stanem epidemii a stanem zagrożenia epidemicznego?

Musicie wiedzieć, że art. 2 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi rozróżnia te dwa pojęcia i wskazuje, że:

Stan epidemii – to sytuacja prawna wprowadzona na danym obszarze w związku z wystąpieniem epidemii w celu podjęcia określonych w ustawie działań przeciwepidemicznych i zapobiegawczych dla zminimalizowania skutków epidemii;
Stan zagrożenia epidemicznego – to sytuacja prawna wprowadzona na danym obszarze w związku z ryzykiem wystąpienia epidemii w celu podjęcia określonych w ustawie działań zapobiegawczych.

Co to w praktyce oznacza? Czy w jakiś sposób ta zmiana wpływa na nasze prawa i obowiązki?

Odpowiedź być może Was zaskoczy – różnica między tymi dwoma stanami nie jest znacząca i raczej jej nie odczujecie. Dlaczego? Tylko nieliczne przepisy w specustawie dotyczą jedynie stanu epidemii, a większość restrykcji jest tożsama dla tych dwóch stanów. Przykładowo:

czasowe ograniczenie określonego sposobu przemieszczania się,
zakaz organizowania widowisk i innych zgromadzeń ludności,
obowiązek przeprowadzenia szczepień ochronnych,
nakaz zakrywania ust i nosa, w określonych okolicznościach, miejscach i obiektach oraz na określonych obszarach

– znajduje zastosowanie zarówno w przypadku stanu epidemii, jak i stanu zagrożenia epidemicznego (art. 46 ust. 4 ustawy o zapobieganiu […]).

Mając na uwadze powyższe, pamiętajcie, że odwołanie stanu epidemii wcale nie oznacza zniesienia nakazów zakrywania ust i nosa w aptekach czy też podmiotach leczniczych.

Zmiany dla lekarzy?

Dopóki trwać będzie stan zagrożenia epidemicznego, to większość przepisów obowiązujących w trakcie stanu epidemii, będzie dalej działać. Jednak musicie mieć na uwadze, że jeśli zostaną odwołane oba stany, to będzie to oznaczało dla Was szereg zmian (np. w związku ze skierowaniem do pracy przy zwalczaniu epidemii) – o czym przygotujemy osobny post.

A co z pracą zdalną?

Odpowiedź na to pytanie znajduje się w ustawie o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19. Specustawa wskazuje, iż polecenie wykonywania pracy zdalnej jest legalne w obu stanach.

Sąd Najwyższy w Postanowieniu z dnia 6 kwietnia 2020 r., (sygn. I NSW 12/20) podkreślił, iż:

Oba stany mają na celu przede wszystkim zapewnienie ochrony wartości nadrzędnych, tj. życia, zdrowia i bezpieczeństwa sanitarnego obywateli. Z oczywistych względów wpływa to na jednoczesne ograniczenie korzystania z niektórych uprawnień obywatelskich (jak np. prawa do swobodnego poruszania się), przez co w dalszej kolejności może dojść (aczkolwiek wcale nie musi) do ograniczenia dalszych praw, w tym przykładowo – praw wyborczych”.

W praktyce znaczące „zmiany” odczujemy dopiero w momencie odwołania stanu zagrożenia epidemicznego (czyli kolejnego etapu, po odwołaniu stanu epidemii). W związku z tym po odwołaniu obu stanów nielegalne stanie się nakładanie restrykcji czy też innego rodzaju ograniczeń, które funkcjonowały w „covidowej” rzeczywistości. Podkreślenia wymaga fakt, iż zniesienie stanu epidemii może wywrzeć skutki w innych obszarach niż prawo – np. w przypadku księgowości.

Czy – według Was – odwołanie stanu epidemii jest zasadne?

Czy uważacie, że to pierwszy krok do odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, a tym samym formalnego „końca” COVID-19 w Polsce? Czy z kolei jest to jedynie „opcja awaryjna”, aby niebawem bezproblemowo przywrócić stan epidemii?

SKIEROWANIE DO PRACY PRZY ZWALCZANIU EPIDEMII cz. II

Aleksandra Powierża

23 kwietnia 2021

Komentarz

Obiecałyśmy Wam kolejną część informacji związanych ze skierowaniem do pracy przy zwalczaniu epidemii.

Z częścią pierwszą, w której opisałyśmy:

1. kto może wydać decyzję,

2. co decyzja powinna zawierać,

3. w jaki sposób jest doręczana,

4. w jakim terminie musicie stawić się w nowym miejscu pracy,

5. co zrobić gdy jest się chorym,

6. kto może a kto nie powinien zostać skierowany

– możecie zapoznać się tutaj:

https://prawniklekarza.pl/skierowanie-do-pracy-przy…/

Część druga – skierowanie do pracy przy zwalczaniu epidemii

Okres skierowania

Pamiętaj, że decyzja o skierowaniu do pracy niosącej ryzyko zakażenia nie może być wydana bezterminowo. Maksymalny czas skierowania do pracy na podstawie jednej decyzji to okres nie dłuższy niż trzy miesiące. W decyzji wskazuje się „okres od – do”. Jeżeli nie jest to oznaczone, to decyzję również należy zaskarżyć do Ministra Zdrowia za pośrednictwem wojewody.

Co w sytuacji, gdy jesteś już pracownikiem?

Otóż, wiedz, że przysługuje Ci urlop bezpłatny u dotychczasowego pracodawcy. W okresie tym dotychczasowy pracodawca nie może wypowiedzieć umowy ani jej rozwiązać. Pamiętaj, że decyzję nie przekazuje wojewoda automatycznie do Twojego dotychczasowego miejsca pracy, dlatego musisz zawiadomić o tym fakcie pracodawcę.

Jaką umowę zawierasz z nowym podmiotem?

Podmiot leczniczy, w którym będziesz wykonywał pracę, ma obowiązek natychmiast nawiązać z Tobą stosunek pracy. To znaczy musi zawrzeć umowę o pracę na okres wskazany w decyzji.

Wiemy, że istnieją podmioty, które proponują lekarzom podpisywanie umów cywilnoprawnych zamiast umów o pracę. Taki proceder jest sprzeczny. Zarówno z decyzją administracyjną, która została wydana, a także z Ustawą o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Niemniej wiemy, że takie sytuacje się zdarzają i obie strony się na to godzą.

Prawo do wcześniejszego zapoznania się z warunkami umowy

Pamiętaj, że masz prawo do wcześniejszego zapoznania się z proponowanymi warunkami pracy, które są zawarte w umowie.

Odmowa przedstawienia umowy o pracę, przed jej podpisaniem, w celu zapoznania się z warunkami, na jakich umowa miałaby być zawarta stanowi naruszenie art. 11 Kodeksu pracy. Artykuł ten reguluje zasadę wolności nawiązania stosunku pracy, którą nazywamy również zasadą wolności pracy. Zasada ta odnosi się nie tylko do samego faktu powstania tego stosunku, ale także do ukształtowania jego treści w chwili nawiązywania.

Dlaczego o tym piszemy?

Otóż zdarza się, że nowy pracodawca nie daje Wam wyboru. Wówczas nakazuje podpisywać umowy bez możliwości wcześniejszego zapoznania się, np. z warunkami wynagradzania, które okazują się niekorzystane. Czujecie, że jesteście postawieni przed faktem dokonanym i podpisujecie takie niekorzystne umowy bez wcześniejszej refleksji.

Wynagrodzenie

Wydawać by się mogło, że skoro kwestia ta jest wprost określona w Ustawie, to nie powinno być z nią kłopotu. Okazuje się jednak, że i w tym zakresie borykacie się z problemami.

Przytoczmy przepis:

Zgodnie z art. 47 ust. 10 ww. Ustawy, osobie skierowanej do pracy na podstawie decyzji, przysługuje wynagrodzenie zasadnicze w wysokości nie niższej niż 200% przeciętnego wynagrodzenia zasadniczego przewidzianego na danym stanowisku pracy w zakładzie wskazanym w tej decyzji lub w innym podobnym zakładzie, jeżeli w zakładzie wskazanym nie ma takiego stanowiska. Wynagrodzenie nie może być niższe niż wynagrodzenie, które osoba skierowana do pracy przy zwalczaniu epidemii otrzymała w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym wydana została decyzja o skierowaniu jej do pracy przy zwalczaniu epidemii.

Podsumowując, powinniście otrzymać wynagrodzenie w wysokości takiej, jakie przysługuje na danym stanowisku w podmiocie leczniczym x 2.

Uwaga!

Mamy sygnały, że jesteście celowo zatrudniani na stanowiskach z najniższym wynagrodzeniem, jakie istnieje w danym podmiocie. Często pomimo tego, że istnieją stanowiska wyższe, które zajmują osoby o podobnym do Waszego doświadczenia czy kwalifikacjach.

Czyli, np. jesteście rezydentami na 4 roku a zostajecie zatrudniani na stanowisku, na którym zazwyczaj zatrudniane są osoby po stażu nierobiące specjalizacji.

Wiedz, że istnieje coś takiego, jak RÓWNE TRAKTOWANIE W ZATRUDNIENIU. Jest to jedna z podstawowych zasad stosunku pracy. W związku z decyzją wojewody macie być pracownikami w rozumieniu Kodeksu pracy. Dlatego też przysługują Wam wszystkie uprawnienia, jakie przewiduje Kodeks pracy.

W myśl art. 18 (3)a § 1 Kodeksu pracy „Pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia…”

Nakaz równego traktowania pracowników odnosi się do wszystkich etapów stosunku pracy, w tym również do nawiązywania stosunku pracy.

Ustawodawca w art. 18 (3) c Kp przewidział, że:

§ 1. Pracownicy mają prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości.

§ 2. Wynagrodzenie, o którym mowa w § 1, obejmuje wszystkie składniki wynagrodzenia, bez względu na ich nazwę i charakter, a także inne świadczenia związane z pracą, przyznawane pracownikom w formie pieniężnej lub w innej formie niż pieniężna.

§ 3. Pracami o jednakowej wartości są prace, których wykonywanie wymaga od pracowników porównywalnych kwalifikacji zawodowych, potwierdzonych dokumentami przewidzianymi w odrębnych przepisach lub praktyką i doświadczeniem zawodowym, a także porównywalnej odpowiedzialności i wysiłku.

ZATEM WASZ „NOWY PRACODAWCA” WINIEN WAM PRZYDZIELIĆ TAKIE SAMO STANOWISKO, JAKIE MAJĄ OSOBY, KTÓRE WYKONUJĄ PRACĘ TAKĄ SAMĄ JAK WASZA.

Jeśli natomiast zaproponowane wynagrodzenie, u nowego pracodawcy jest niższe niż wynagrodzenie, które otrzymaliście w miesiącu poprzedzającym skierowanie, wówczas winniście otrzymać tyle, ile zarobiliście wcześniej.

Uwaga!

Wynagrodzenie, które bierze się pod uwagę do wyliczenia wynagrodzenia u nowego pracodawcy, należy rozumieć szeroko. Będzie to również Wasz dochód za dyżury, godziny nadliczbowe i inne dodatki o charakterze stałym, które otrzymaliście w miesiącu poprzedzającym skierowanie do nowej pracy.

Co jeszcze powinniście otrzymać?

Tzw. zwrot kosztów utrzymania w związku ze skierowaniem do zwalczania epidemii.

Zgodnie z art. 47 ust. 11 osobie skierowanej do pracy na podstawie decyzji, przysługuje zwrot kosztów przejazdu, zakwaterowania i wyżywienia. Odbywa się to na zasadach określonych w przepisach o ustalaniu oraz wysokości należności przysługującej pracownikom państwowych jednostek z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju. Zwrot kosztów z tytułu zakwaterowania lub wyżywienia nie przysługuje w przypadku zapewnienia w miejscu wykonywania pracy bezpłatnego zakwaterowania lub wyżywienia.

Co jeśli nie powinieneś zostać powołany?

Jeżeli decyzja zostanie wydana wadliwie, a zatem wobec osoby, która z mocy prawa winna być wyłączona spod nakazu pracy przy zwalczaniu epidemii, należy złożyć odwołanie wraz z wnioskiem o wstrzymanie natychmiastowej wykonalności decyzji. Termin na złożenie odwołania wskazany jest w decyzji.

W odwołaniu należy powołać się na jedną lub więcej wskazanych okoliczności, która sprzeciwia się skierowaniu do pracy, np. na fakt posiadania dzieci w określonym wieku lub chorobę przewlekłą. Trzeba również dołączyć kopię dokumentu, który poświadcza istnienie danej okoliczności, np. skrócony odpis aktu urodzenia dziecka, jak również orzeczenie lekarskie o chorobie przewlekłej.

Co do zasady, odwołanie winno być złożone w formie pisemnej. Natomiast można je wysłać mailem, gdy zostanie opatrzone podpisem elektronicznym lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP.

W treści odwołania można wyrazić zgodę na doręczanie pism, w tym odpowiedzi na odwołanie, na adres poczty elektronicznej. Trzeba wskazać swój adres poczty elektronicznej.

Pamiętaj, o czym pisałyśmy we wcześniejszym poście. Zgodnie z art. 47 ust. 6 Ustawy wniesienie środka odwoławczego nie wstrzymuje wykonania decyzji.

Dlatego też w naszej ocenie, przy jednoczesnym złożeniu odwołania od wadliwie wydanej decyzji, należy skontaktować się ze wskazanym w decyzji podmiotem (np. szpitalem). Następnie poinformować go o tym, iż złożone zostało odwołanie wraz z wnioskiem o wstrzymanie wykonania decyzji.

Powyższe powinno pozwolić na uniknięcie zarzutu, że nie stawiłeś się w nowym miejscu pracy bez uzasadnionej przyczyny. Warto skontaktować się poprzez drogę telefoniczną. Zapewne będzie to prostsza i szybsza droga. Warto jednak przekazać także taką informację drogą mailową, aby posiadać ewentualne dowody. W sytuacji, gdy bez uprzedniego poinformowania lekarz nie stawi się w wyznaczonym miejscu i czasie, to kierownik podmiotu leczniczego, jak również jednostki organizacyjnej, informuje wojewodę o braku stawiennictwa do pracy przy zwalczaniu epidemii. Wojewoda na podstawie tych informacji może podjąć decyzję o nałożeniu kary administracyjnej.

[Podczas trzeciej fali epidemii, a zatem kolejnej fali wydawania decyzji, nie miałyśmy spraw o to, że zostały nałożone kary. Ale to jest tylko nasze doświadczenie i spostrzeżenie].

Jaka kara grozi za niewykonanie decyzji?

W przypadku niestawienia się do pracy wojewoda może nałożyć karę administracyjną od 5.000 zł do 30.000 zł. Decyzja o nałożeniu kary musi być wydana na piśmie.

Przedmiotowa kara jest nakładana pod rygorem natychmiastowej wykonalności. Wiedz, że wojewoda może ją nałożyć jeszcze przed rozpatrzeniem Twojego odwołania się od decyzji.

Decyzję o nałożeniu kary, również należy wówczas zaskarżyć odwołaniem. Od takiej decyzji należy odwołać się, wnosząc o wstrzymanie jej wykonalności.

Pozdrawiamy Was serdecznie!

SKIEROWANIE DO PRACY PRZY ZWALCZANIU EPIDEMII DECYZJĄ WOJEWODY

Karolina Podsiadły

27 marca 2021

Komentarz

W związku z Waszymi licznymi pytaniami w ww. zakresie ponownie przedstawiamy zbiór najważniejszych informacji.

Podstawy prawne znajdują się w art. 47 Ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. 2008 Nr 234, poz. 1570).

Kto wydaje decyzję?

– Wojewoda – w stosunku do osoby posiadającej miejsce pobytu lub zatrudniona na terenie danego województwa, w którym ma wykonywać pracę przy zwalczaniu epidemii;

– Minister właściwy do spraw zdrowia – w stosunku do osoby posiadającej miejsce pobytu lub zatrudnionej poza terenem województwa, w którym ma wykonywać pracę przy zwalczaniu epidemii.

W jaki sposób decyzja jest doręczana?

W każdy możliwy sposób, który zapewnia dotarcie decyzji do adresata.

Decyzje mogą być wydawane USTNIE. Następnie jednak doręczane są na piśmie, po ustaniu przyczyn, które uniemożliwiały doręczenie w ten sposób.

Przepisy prawa nie określają wprost, w jaki sposób należy doręczyć przedmiotową decyzję. Dokument może przekazać pracownik organu (wojewody) lub funkcjonariusz służb mundurowych: policjant, żołnierz.

W praktyce, doręczeń najczęściej dokonują służby mundurowe. Co do zasady, doręczenie dokonują za pośrednictwem poczty, jednak ze względu na panujący stan epidemii i potrzebę jak najszybszego uzupełnienia braków personelu, decyzje są doręczane osobiście.

Osoba, która doręcza decyzję, nie powinna przychodzić z decyzją w godzinach pomiędzy 22:00 a 6:00, chyba że zachodzi sytuacja niecierpiąca zwłoki.

W przypadku, jeśli funkcjonariusz nie zastanie adresata decyzji w domu, może pozostawić dokument dorosłemu domownikowi bądź sąsiadowi, z obowiązkiem doręczenia.

Uwaga! Doręczenie następuje wraz z pozostawieniem decyzji tym osobom.

Należy także pamiętać, iż decyzja można doręczyć w pracy lub innym miejscu. Wówczas doręczenie może się odbyć, ale wyłącznie do rąk własnych adresata!

Ważne! Przedmiotowa decyzja obarczona jest skutkiem doręczenia, nawet jeśli adresat odmówi jej przyjęcia.

Wobec powyższego, rekomendujemy odebranie decyzji od funkcjonariusza. Zawiera ona sygnaturę sprawy i informacje na temat podmiotu, z którym należy się skontaktować, gdyż bez tych danych złożenie skutecznego odwołania będzie utrudnione.

Co zawiera decyzja?

Decyzja powinna zawierać:

– imię i nazwisko oraz numer prawa wykonywania zawodu osoby, do której jest skierowana,

– dane podmiotu leczniczego lub jednostki organizacyjnej, do których następuje skierowanie,

– okres, w którym ma być wykonywana praca,

– pouczenie o prawie odwołania od decyzji ze wskazaniem terminu na odwołanie,

– wskazanie organu, wizerunek orła, podpis wojewody lub osoby działającej z jego upoważnienia wraz z pieczęcią.

Zawiera również informację o natychmiastowej wykonalności decyzji.

Co istotne, jeśli decyzję dostarczono w formie ustnej, konieczne jest, aby wszystkie ww. dane, były przekazane lekarzowi. Należy o to zadbać, np. dopytać!

Decyzja nie wymaga uzasadnienia!

W jakim terminie należy stawić się w nowym miejscu pracy?

Przepisy prawa nie stanowią, w jakim terminie (minimalnym bądź maksymalnym) można zobowiązać lekarza do stawienia się w „nowym” miejscu pracy.

Decyzja o skierowaniu do pracy przy zwalczaniu epidemii powinna jednak wprost wskazywać, kiedy przypada pierwszy dzień pracy przy zwalczaniu epidemii.

Jeśli daty nie ma w decyzji, a także nie ma informacji, z kim się w tej kwestii skontaktować, to należy zwrócić się z takim pytaniem do organu, który wydał decyzję. Najlepiej zadzwonić do Urzędu Wojewódzkiego i poprosić o kontakt z wydziałem zdrowia.

Można też skontaktować się z podmiotem, do którego następuje skierowanie i zapytać o termin stawienia się w podmiocie. Taką informację należy przekazać na piśmie lub drogą mailową, aby posiadać ewentualny dowód w sprawie.

Co zrobić, gdy jest się chorym?

Gdy w trakcie otrzymania decyzji lub po jej otrzymaniu, przebywasz na zwolnieniu lekarskim, musisz niezwłocznie poinformować o tym fakcie podmiot, w którym masz rozpocząć pracę.

Nawiąż kontakt telefoniczny, a także potwierdź swoją nieobecność, np. mailowo.

Jako osoba, która przebywa na zwolnieniu lekarskim nie możesz pracować. Musisz jednak pamiętać, że okresu niezdolności do pracy nie zalicza się do okresu skierowania do pracy przy zwalczaniu epidemii.

Dlatego jeśli decyzja zobowiązuje Cię do pracy przez okres trzech miesięcy, to jej czas nie skraca się poprzez to, że przebywałeś na zwolnieniu lekarskim. Trzymiesięczne przebywanie na zwolnieniu lekarskim nie spowoduje, że decyzja wygaśnie…

Kto może zostać powołany?

– pracownicy podmiotów leczniczych

– osoby, które wykonują zawody medyczne

– osoby, z którymi podpisano umowy na wykonywanie świadczeń zdrowotnych

– inne osoby, jeżeli ich skierowanie jest uzasadnione aktualnymi potrzebami podmiotów kierujących zwalczaniem epidemii

– studenci kierunków przygotowujących do wykonywania zawodu medycznego,

– doktoranci w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu w dyscyplinach naukowych: nauki medyczne, nauki farmaceutyczne i nauki o zdrowiu

– osoby, które kształcą się w zawodzie medycznym

– osoby, które posiadają wykształcenie w zawodzie medycznym i ukończyły kształcenie w tym zawodzie w okresie ostatnich 5 lat

– ratownicy medyczni.

Kto nie może zostać powołany?

Nie podlegają skierowaniu do pracy niosącej ryzyko zakażenia przy zwalczaniu epidemii:

– osoby, które nie ukończyły 18 lat bądź ukończyły 60 lat w przypadku kobiet lub 65 lat w przypadku mężczyzn;

– kobiety w ciąży;

– osoby, które samotnie wychowują dziecko w wieku do 18 lat;

– osoby, które wychowują dziecko w wieku do 14 lat.

Nie można powołać żadnego z rodziców, gdy dwoje z nich są lekarzami. Jeśli jeden z rodziców jest lekarzem a drugi nie – nie może zostać powołany żaden z nich.

– osoby, które wychowują dziecko z orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego;

– osoby, u których orzeczono częściową lub całkowitą niezdolność do pracy;

– inwalidzi i osoby, u których orzeczono choroby przewlekłe, na których przebieg ma wpływ zakażenie lub zachorowanie na chorobę zakaźną będącą przyczyną epidemii lub orzeczona choroba przewlekła ma wpływ na przebieg lub zachorowanie na chorobę zakaźną;

– osoby, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 31 lipca 1981 r. o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe (Dz. U. z 2020 r. poz. 1637), oraz posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej.

W przypadku, gdy dziecko w wieku do 18 lat jest wychowywane przez dwoje osób, którym przysługuje władza rodzicielska, do pracy przy zwalczaniu epidemii może zostać skierowana wyłącznie jedna z nich.

Czyli jeśli wychowujecie dziecko w wieku 14-18 lat, do pracy może zostać powołany tylko jeden z rodziców.

W kolejnym poście/postach opiszemy Wam:

– zasady wynagradzania,

– podstawy zatrudnienia w nowym miejscu pracy,

– czas trwania takiego skierowania,

– kary za niewykonanie decyzji,

– zasady odwoływania się od decyzji.

Trzymajcie się dzielnie!

Szczepienia Covid-19 w ZOL

Aleksandra Powierża

21 stycznia 2021

Komentarz

Dostajemy sporo pytań związanych z kwestiami prawnymi dotyczącymi szczepienia Covid-19 w ZOL.

Dziś omówimy jedno z nich. Mówiąc konkretniej, przyjrzymy się zagadnieniom związanym z kwestią, jaką są szczepienia covid-19 w ZOL.

Jak wygląda kwestia zgody na takie szczepienie u osób, które umieszczono w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym (ZOL) orzeczeniem Sądu?

Odpowiadamy poniżej.

Szczepienia Covid-19 w ZOL

Pytanie wskazane powyżej otrzymałyśmy m.in. w ramach programu „Prawnik dla Lekarza” zorganizowanego przez OIL w Warszawie.

Przede wszystkim należy zacząć od tego, że samo umieszczenie danej osoby w ZOL decyzją Sądu nie oznacza, że wobec takiej osoby mogą być podejmowane świadczenia zdrowotne!

Orzeczenie sądu nie może mieć charakteru zezwolenia blankietowego. Sąd, jeśli uzna, że wobec pacjenta powinny być podejmowane interwencje medyczne, winien określić ich zakres. W przeciwnym wypadku istnieje ryzyko podejmowania wobec pacjenta bezprawnych interwencji medycznych na skutek niezrozumienia istoty orzeczenia sądu.

Zgoda pacjenta

Kwalifikacja do omawianego szczepienia łączy się z uzyskaniem zgody przez osobę, której dotyczy.

Nie ma znaczenia, czy pacjenta przyjmuje się do ZOL już w stanie uniemożliwiającym mu świadome wyrażenie zgody, czy też brak tej świadomości wystąpił już później tj. w czasie pobytu w Zakładzie.

Zgoda pacjenta jest to jednostronne, ODWOŁALNE oświadczenie. Na jego mocy wyłączona zostaje bezprawność interwencji medycznej przy jednoczesnym przejęciu przez pacjenta ryzyka zwykłych następstw związanych z udzielanym świadczeniem.

Dla skuteczności zgody pacjenta na dokonanie zabiegu medycznego istotne znaczenie ma moment jej udzielenia – powinna poprzedzać świadczenie zdrowotne. Dlatego też dla oceny prawidłowego postępowania przy kwalifikacji do szczepienia miarodajny powinien być moment wykonania szczepienia.

W konsekwencji, w gestii lekarza pozostaje ocena stanu zdrowia fizycznego i psychicznego pacjenta, który wskazuje, czy może on wyrazić zgodę w sposób świadomy.

Pacjent musi zatem wyrazić świadomą zgodę. NIE MOŻNA W ŻADNYM RAZIE TWIERDZIĆ, ŻE NIEWYRAŻENIE SPRZECIWU STANOWI ZGODĘ.

Pacjent nie może być traktowany jak przedmiot rozstrzygnięć innej osoby i nie może być pozbawiony swobody decyzji dotyczącej swojego zdrowia. Nie oznacza to jednak, że w każdym wypadku lekarz ma obowiązek informowania o wszelkich możliwych skutkach zabiegu operacyjnego niezależnie od rodzaju zabiegu i prawdopodobieństwa ich wystąpienia. Sprzeciwia się temu zarówno wzgląd na ochronę chorego, jak i na ochronę lekarza.
Sąd Najwyższy w Wyroku z dnia 1 kwietnia 2004 r.
sygn. II CK 134/03

Zgodnie z art. 32 ust. 1 Ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty:

Lekarz może przeprowadzić badanie lub udzielić innych świadczeń zdrowotnych, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, po wyrażeniu zgody przez pacjenta.

Powyższe jest wyrazem zapewnienia chorym autonomii prawa decydowania o wyborze metody leczenia, wynikającym z art. 47 Konstytucji, który gwarantuje każdemu obywatelowi prawo do decydowania o swoim życiu osobistym.

Wyrażenie zgody przez pacjenta – wyjątki

Od zasady wyrażania zgody bezpośrednio przez pacjenta przewidziano wyjątki:

Jeżeli pacjent jest małoletni (nie ukończył 18 lat) lub niezdolny do świadomego wyrażenia zgody, wymagana jest zgoda jego przedstawiciela ustawowego (rodziców, opiekunów lub kuratora), a gdy pacjent nie ma przedstawiciela ustawowego lub porozumienie się z nim jest niemożliwe – zgoda sądu opiekuńczego.

W przypadku osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej zgodę wyraża przedstawiciel ustawowy tej osoby. Jeżeli osoba taka jest w stanie z rozeznaniem wypowiedzieć opinię w sprawie badania, konieczne jest ponadto uzyskanie zgody tej osoby. W przypadku pacjenta, który ukończył 16 lat, wymagana jest także jego zgoda.

Jeżeli jednak małoletni, który ukończył 16 lat lub osoba ubezwłasnowolniona albo pacjent chory psychicznie bądź upośledzony umysłowo, lecz dysponujący dostatecznym rozeznaniem, sprzeciwia się czynnościom medycznym, poza zgodą jego przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego albo w przypadku niewyrażenia przez nich zgody wymagana jest zgoda sądu opiekuńczego. Jeżeli taki pacjent nie ma przedstawiciela ustawowego ani opiekuna faktycznego albo porozumienie się z tymi osobami jest niemożliwe, lekarz po przeprowadzeniu badania może przystąpić do udzielania dalszych świadczeń zdrowotnych dopiero po uzyskaniu zgody sądu opiekuńczego.

Natomiast przedstawiony przez pytającego stan faktyczny dotyczył osób, które mają się poddać szczepieniu i nie są ubezwłasnowolnione. A przynajmniej część tych osób. Jeśli z takimi osobami porozumienie się jest niemożliwe – potrzebujemy zatem zgoda sądu opiekuńczego.

Zabieg medyczny wykonany bez zgody pacjenta

Podkreślić należy, iż zabieg medyczny wykonywany bez zgody pacjenta jest czynnością bezprawną. Nawet, gdy jego wykonanie jest zgodnie z zasadami wiedzy medycznej. Takie zachowanie jest czynem karalnym, spenalizowanym w art. 192 KK, ściganym na wniosek pokrzywdzonego.

Zabieg medyczny wykonany bez zgody pacjenta jest czynnością bezprawną nawet wówczas, gdy wykonany jest zgodnie z zasadami wiedzy.
wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 31 marca 2006 r. sygn. IACa 973/05

Informacyjnie jedynie należy wskazać, iż wykonanie zabiegu medycznego bez zgody pacjenta – wobec osoby chorej na chorobę szczególnie niebezpieczną i wysoce zakaźną, stanowiącą bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia innych osób – czyli z zastosowaniem przymusu bezpośredniego, dopuszcza na podstawie art. 36 ust. 1 Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U.2008 Nr 234, poz. 1570, t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1845).

Szczepienia Covid-19 w ZOL – podsumowanie

Oczywiście obecnie mamy stan pandemii. W konsekwencji, COVID-19 to choroba zagrażająca zdrowiu i życiu szczególnie osób starszych.

Natomiast biorąc pod uwagę, iż szczepionki na tę chorobę są dobrowolne – a przepis mówi o obowiązkowych szczepieniach – w naszej ocenie nie ma podstaw do jego zastosowania.

Tag: COVID-19 Strona 1 z 7

Różnice między stanem epidemii a stanem zagrożenia epidemicznego

W ubiegły piątek Minister Zdrowia Adam Niedzielski poinformował o zniesieniu stanu epidemii z dniem 16-go maja i jednocześnie zapowiedział wprowadzenie stanu zagrożenia epidemicznego, który potrwa przynajmniej do września.

Co to w praktyce oznacza? Czy w jakiś sposób ta zmiana wpływa na nasze prawa i obowiązki?

Zmiany dla lekarzy?

A co z pracą zdalną?

SKIEROWANIE DO PRACY PRZY ZWALCZANIU EPIDEMII cz. II

Część druga – skierowanie do pracy przy zwalczaniu epidemii

Okres skierowania

Co w sytuacji, gdy jesteś już pracownikiem?

Prawo do wcześniejszego zapoznania się z warunkami umowy

Dlaczego o tym piszemy?

Podsumowując, powinniście otrzymać wynagrodzenie w wysokości takiej, jakie przysługuje na danym stanowisku w podmiocie leczniczym x 2.

Uwaga!

Mamy sygnały, że jesteście celowo zatrudniani na stanowiskach z najniższym wynagrodzeniem, jakie istnieje w danym podmiocie. Często pomimo tego, że istnieją stanowiska wyższe, które zajmują osoby o podobnym do Waszego doświadczenia czy kwalifikacjach.

Wiedz, że istnieje coś takiego, jak RÓWNE TRAKTOWANIE W ZATRUDNIENIU. Jest to jedna z podstawowych zasad stosunku pracy. W związku z decyzją wojewody macie być pracownikami w rozumieniu Kodeksu pracy. Dlatego też przysługują Wam wszystkie uprawnienia, jakie przewiduje Kodeks pracy.

Ustawodawca w art. 18 (3) c Kp przewidział, że:

ZATEM WASZ „NOWY PRACODAWCA” WINIEN WAM PRZYDZIELIĆ TAKIE SAMO STANOWISKO, JAKIE MAJĄ OSOBY, KTÓRE WYKONUJĄ PRACĘ TAKĄ SAMĄ JAK WASZA.

Co jeśli nie powinieneś zostać powołany?

Dlatego też w naszej ocenie, przy jednoczesnym złożeniu odwołania od wadliwie wydanej decyzji, należy skontaktować się ze wskazanym w decyzji podmiotem (np. szpitalem). Następnie poinformować go o tym, iż złożone zostało odwołanie wraz z wnioskiem o wstrzymanie wykonania decyzji.

Jaka kara grozi za niewykonanie decyzji?

Przedmiotowa kara jest nakładana pod rygorem natychmiastowej wykonalności. Wiedz, że wojewoda może ją nałożyć jeszcze przed rozpatrzeniem Twojego odwołania się od decyzji.

SKIEROWANIE DO PRACY PRZY ZWALCZANIU EPIDEMII DECYZJĄ WOJEWODY

W związku z Waszymi licznymi pytaniami w ww. zakresie ponownie przedstawiamy zbiór najważniejszych informacji.

W jaki sposób decyzja jest doręczana?

W praktyce, doręczeń najczęściej dokonują służby mundurowe. Co do zasady, doręczenie dokonują za pośrednictwem poczty, jednak ze względu na panujący stan epidemii i potrzebę jak najszybszego uzupełnienia braków personelu, decyzje są doręczane osobiście.

Uwaga! Doręczenie następuje wraz z pozostawieniem decyzji tym osobom.

Ważne! Przedmiotowa decyzja obarczona jest skutkiem doręczenia, nawet jeśli adresat odmówi jej przyjęcia.

Co zrobić, gdy jest się chorym?

Nie można powołać żadnego z rodziców, gdy dwoje z nich są lekarzami. Jeśli jeden z rodziców jest lekarzem a drugi nie – nie może zostać powołany żaden z nich.

Szczepienia Covid-19 w ZOL

Dostajemy sporo pytań związanych z kwestiami prawnymi dotyczącymi szczepienia Covid-19 w ZOL.

Szczepienia Covid-19 w ZOL

Zgoda pacjenta

Wyrażenie zgody przez pacjenta – wyjątki

Zabieg medyczny wykonany bez zgody pacjenta

Szczepienia Covid-19 w ZOL – podsumowanie

PRAWNIK LEKARZA NA FACEBOOKU

ZNAJDŹ NAS NA INSTAGRAMIE

prawniklekarza

Zapisz się na nasz newsletter!

Dziękujemy!

NAJCZĘŚCIEJ CZYTANE

TAGI GŁÓWNE

HISTORIA

Polityka prywatności

NOTA PRAWNA

REGULAMIN SKLEPU

Kancelaria Prawa Medycznego

Kancelaria prawa medycznego

Jakie tematy poruszamy na naszym blogu?