Dziś znowu będzie mocno prawnie, ale zainspirowane (choć może nie jest to właściwe słowo, bo inspiracja wywołuje raczej pozytywne skojarzenia), ostatnimi zmianami w Rozporządzeniu w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów, postanowiłyśmy się przyjrzeć wybranym przepisom Konstytucji.
 
Ostatnimi czasy, często zgłaszacie, że zmieniane przepisy, które bezpośrednio Was dotyczą są sprzeczne z Konstytucją.
 
Konstytucjonalistkami nie jesteśmy😊, więc po części w dzisiejszym poście posłużymy się wiedzą zaczerpniętą właśnie od konstytucjonalistów.
 
Najpierw jednak przypomnijmy, o jakie zmiany w ww. Rozporządzeniu chodzi:
w § 7 po ust. 1 dodano ust. 1a i 1b w brzmieniu:
📍„1a. W okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii wojewoda może skierować lekarza do odbywania szkolenia specjalizacyjnego w jednostce akredytowanej, w której występuje szczególnie duże zapotrzebowanie na udzielanie świadczeń zdrowotnych przez lekarzy, z pominięciem kryteriów kierowania do odbywania szkolenia specjalizacyjnego określonych w ust. 1.
📍1b. W przypadku, o którym mowa w ust. 1a, wojewoda bierze pod uwagę miejsce zamieszkania kierowanego lekarza.”;
📍I co istotne Rozporządzenie zmieniające jest datowane na 30 października br. a dodane przepisy weszły w życie już 1 listopada br.
 
📌Władza wprowadzając powyższe zmiany do rozporządzenia oczekuje od Was, że porzucicie swoje życie prywatne, swoją rodzinę, przyjaciół, swój dom, swoje plany zawodowe i wylądujecie „gdzieś”. To nic, że poświęciliście lata nauki, czas, spotkania z przyjaciółmi żeby dostać się do konkretnej jednostki szkolącej. To jest nieważne. W końcu to tylko kilkanaście lat Waszego życia.
 
Ale wracając do Konstytucji i do wielkich prawników, którzy pięknie piszą o gwarancjach z niej płynących…
 
📍W naszej ocenie należy przytoczyć art. 8 Konstytucji, który stanowi, że:
1. Konstytucja jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Przepisy Konstytucji stosuje się bezpośrednio, chyba że Konstytucja stanowi inaczej.
 
Użyte w art. 8 ust. 1 Konstytucji RP sformułowanie, w myśl którego Konstytucja RP jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej, oznacza, że WSZYSTKIE AKTY PRAWNE POWINNY BYĆ ZGODNE Z KONSTYTUCJĄ RP.
Dotyczy to aktów stanowienia i stosowania prawa.
Nakaz zgodności obejmuje też faktyczne działania organów władzy publicznej podejmowane na podstawie i w granicach prawa.
W odniesieniu do organów stanowiących prawo zasada nadrzędności Konstytucji RP oznacza ZAKAZ STANOWIENIA NORM PRAWNYCH NIEZGODNYCH Z KONSTYTUCJĄ RP ORAZ NAKAZ KONKRETYZACJI PRZEPISÓW KONSTYTUCJI RP.[M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, Warszawa 2016]
 
W praktyce orzeczniczej sądów spór o to, czy sądy mogą bezpośrednio stosować Konstytucję, czy nie, przechylił się na korzyść poglądów dopuszczających tę możliwość.
 
📌W przypadku aktów prawnych takich jak rozporządzenia to sąd powszechny, a nie tylko trybunał konstytucyjny, może zadecydować czy w konkretnym spornym stanie faktycznym można stosować dany przepis z rozporządzenia czy też nie, gdyż jest on niezgodny z konstytucją.
Wiedzcie, że KONSTYTUCJA RP GWARANTUJĄC WOLNOŚĆ WYBORU I WYKONYWANIA ZAWODU ZAPEWNIA OCHRONĘ ZARÓWNO NA ETAPIE PODEJMOWANIA PRACY, JAK I PÓŹNIEJSZEGO JEJ WYKONYWANIA.
 
📌Zdaniem konstytucjonalistów art. 65 ust. 1 Konstytucji RP nakazuje ustawodawcy zapewnić możliwość wyboru zawodu i miejsca pracy oraz możliwość wykonywania zawodu w sposób wolny od zewnętrznej ingerencji, w możliwie najszerszym zakresie.
CZŁOWIEK POWINIEN MIEĆ SWOBODĘ (WOLNOŚĆ), CO DO WYBORU I KONTYNUOWANIA WYBRANEJ AKTYWNOŚCI ZAWODOWEJ.
Co prawda, jak w przypadku innych wolności konstytucyjnych, wolność wyboru i wykonywania zawodu nie oznacza nieograniczonej swobody. Ustawodawca na podstawie konstytucyjnej delegacji może w sposób wyraźny określić przesłanki wymagane do wykonywania danego zawodu.
 
📌Jak jednak słusznie się przyjmuje, TREŚCIĄ WOLNOŚCI WYKONYWANIA ZAWODU JEST STWORZENIE TAKIEJ SYTUACJI PRAWNEJ, W KTÓREJ KAŻDY MIEĆ BĘDZIE DOSTĘP DO JEGO WYKONYWANIA, UWARUNKOWANY WYŁĄCZNIE TALENTEM I KWALIFIKACJAMI.
Oczywiste jest, że przesłanki ograniczające wolność wyboru i wykonywania zawodu nie mogą być arbitralne, nieostre czy nieuzasadnione. W każdym z takich przypadków ograniczenia byłyby sprzeczne z Konstytucją RP.
Ustawodawca może oczywiście określać przesłanki, których spełnienie będzie warunkowało możliwość podjęcia określonej pracy lub zawodu, jednak nie może to być uznanie arbitralne.
 
📌Zastosowanie znajduje tutaj art. 31 ust. 3 Konstytucji RP. W myśl wskazanego przepisu OGRANICZENIA MOGĄ BYĆ USTANOWIONE TYLKO W USTAWIE I TYLKO WTEDY, GDY SĄ KONIECZNE W DEMOKRATYCZNYM PAŃSTWIE DLA JEGO BEZPIECZEŃSTWA LUB PORZĄDKU PUBLICZNEGO BĄDŹ TEŻ OCHRONY ŚRODOWISKA, ZDROWIA I MORALNOŚCI PUBLICZNEJ ALBO WOLNOŚCI I PRAW INNYCH OSÓB.
 
📌Natomiast w rozporządzeniach i w innych aktach normatywnych podustawowych powinny być zamieszczane jedynie „sprawy o charakterze technicznym lub ulegające częstym zmianom” (J. Sommer, Działalność prawotwórcza, s. 84) czy też sprawy, które „posiadają stosunkowo niewielkie – z punktu widzenia interesów państwa i obywatela – znaczenie”
[M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, Warszawa 2016]
Wprowadzone fundamentalne zmiany dotyczące Waszego szkolenia, Waszego życia, Waszej przyszłości zostały określone w rozporządzeniu. ❗️
Jak przeczytaliście powyżej rozporządzenie powinno określać, co najwyżej kwestie techniczne takiego obowiązku. To rozporządzenie nie dość, że reguluje tak ważne kwestie, to pozbawione jest jakiegokolwiek doprecyzowania narzucanych zmian.❗️
Należy również pamiętać, że art. 2 Konstytucji, który stanowi, iż 📍Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej postuluje m.in. ZASADĘ ZAUFANIA DO PRAWA, DO JEGO STABILNOŚCI.
 
📌Wyraża się ona w takim stanowieniu i stosowaniu prawa, „by nie stawało się ono swoistą pułapką dla obywatela i aby mógł on układać swoje sprawy w zaufaniu, iż nie naraża się na prawne skutki, których nie mógł przewidzieć w momencie podejmowania decyzji i działań oraz w przekonaniu, iż jego działania podejmowane zgodnie z obowiązującym prawem będą także w przyszłości uznawane przez porządek prawny” (wyr. TK z 7.2.2001 r., K 27/00, OTK 2001, Nr 2, poz. 29).
Opierają się one zatem na pewności prawa, czyli takim zespole cech przysługujących prawu, które gwarantuje osobie bezpieczeństwo prawne i umożliwia jej decydować o swoim postępowaniu na podstawie pełnej znajomości przesłanek działania organów państwa, a zarazem znajomości konsekwencji prawnych, jakie postępowanie to może za sobą pociągnąć.
Koniecznym wymogiem realizacji zasady zaufania jest zagwarantowanie bezpieczeństwa prawnego.
BEZPIECZEŃSTWO PRAWNE JEDNOSTKI ZWIĄZANE Z PEWNOŚCIĄ PRAWA UMOŻLIWIA WIĘC PRZEWIDYWALNOŚĆ DZIAŁAŃ ORGANÓW PAŃSTWA, A TAKŻE PROGNOZOWANIE DZIAŁAŃ WŁASNYCH.
 
📌Chodzi przy tym o pewność prawa nie tyle w rozumieniu stabilności przepisów, co w aspekcie pewności tego, że na podstawie obowiązującego prawa obywatel może kształtować swoje stosunki życiowe. W tym kontekście zasada ta wykazuje pewne podobieństwo do znanej z prawa prywatnego i międzynarodowego zasady pacta sunt servanda, nakazującej dotrzymywania zawartych umów.
 
Zasada państwa prawnego, a zwłaszcza wynikające z niej zasady:
📌zaufania obywatela do państwa,
📌pewności prawa oraz
📌ochrony praw nabytych
nakazują, by zmiana prawa dotychczas obowiązującego, która pociąga za sobą niekorzystne skutki dla sytuacji prawnej podmiotów, dokonywana była zasadniczo z zastosowaniem techniki przepisów przejściowych, a co najmniej odpowiedniej vacatio legis❗️
 
Sytuacja prawna osób dotkniętych nową regulacją powinna być poddana takim przepisom przejściowym, by mogły mieć one czas na dokończenie przedsięwzięć podjętych na podstawie wcześniejszej regulacji, w przeświadczeniu, że będzie ona miała charakter stabilny❗️
 
Zasada zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa nakazuje ustawodawcy należyte zabezpieczenie „interesów w toku”, a zwłaszcza należytą realizację uprawnień nabytych na podstawie poprzednich przepisów.
[M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, Warszawa 2016]
Podsumowując po raz kolejny tak istotne zmiany zostały wprowadzone z dnia na dzień. O Waszym życiu zawodowym a także rodzinnym i osobistym stanowią zaledwie dwa przepisy. i to w rozporządzeniu.
Zostaliście postawieni pod ścianą, przed faktem dokonanym, bez możliwości wyboru.
 
Czy po przeczytaniu naszych wywodów uważacie, że przepisy wprowadzono w zgodzie z Konstytucja❓

 

FacebookLinkedInEmailPrint